නිදර්ශක පද
යම්කිසි භාණ්ඩයක් පිළිබඳ විස්තර කිරීමේදී ප්‍රකාශ කරන වචන
මෙම වචන වාක්‍යයක නාමපද ලෙස ක්‍රියාකරයි.
කොරෙ. සොරෙ. අරෙ.
කොරෙ - මේක - කථකයාගේ අසළ තිබෙන දෙයක් ගැන විස්තර කිරීමේදී කොරෙ ව හොන් දෙසු - මේක පොතකි
සොරෙ - ඕක - අසන්නාගේ ළඟ තිබෙන දෙයක් ගැන විස්තර කිරීමේදී සොරෙ ව හොන් දෙසු - ඕක පොතකි.
අරෙ - අරක - කථකයාට සහ අසන්නාට යන දෙදෙනාටම ඈතින් තිබෙන දෙයක් පිළිබඳ විස්තර කිරීමේදී අරෙ ව හොන් දෙසු. - අරක පොතකි.
කොනො. සොනො. අනො
මෙම වචන නාමපද සමඟ සම්බන්ධ වී භාවිතයේ යෙදේ.
කොනො + නාමපද සොනො + නාමපද අනො + නාමපද
කොනො - මේ - කථකයා අසළ තිබෙන දෙයක් ගැන විස්තර කිරීමේදී කොනො හොන් - මේ පොත
සොනො - ඔය - අසන්නා ළඟ තිබෙන දෙයක් ගැන විස්තර කිරීමේදී සොනො හොන් - ඔය පොත
අනො - අර - කථකයාට සහ අසන්නාට ඈතින් තිබෙන දෙයක් ගැන විස්තර කිරීමේදී. අනො හොන් - අර පොත
සෝ
ඇත අර්ථයේ හෝ නැත අර්ථයේ පිලිතුරු ලබාදීමේදී භාවිතයට ගනී.
සොරෙ ව හොන් දෙසුක? - ඕක පොතක් ද? හයි ,සෝදෙසු. - ඔව් ඒක පොතක්
සොරෙ ව හොන් දෙසුක - ඕක පොතක් ද?
ඊඒ, සෝජඅරිමසෙන් - නෑ මේක පොතක් නොවේ.
සෝජඅරිමසෙන් වෙනුවට ඊඑ චිගයිමසු යන්නද භාවිතා කළ හැකිය.
වාක්‍ය+ක, වාක්‍ය+ක (මෙහි “ක“ යන්නෙහි තේරුම ප්‍රශ්නාර්ථයයි)
මේ ආකාරයේ වාක්‍යයකදී ඉදිරිපත් කරන කරුණු දෙකෙන් එකක් තෝරා ගැනීමට අසන්නාට සිදු වේ. එසේම මෙහිදී ඔව් සහ නෑ යන පිලිතුරු ලබාදීමට නොහැක.
කොරෙව හොන් දෙසුක, පෙන් දෙසුක - මේක පොතක් ද? පෑනක්ද?
පිලිතුර.
පොතක් නම් - හොන් දෙසු.
පෑනක් නම් - පෙන් දෙසු.
නාම පද + නො + නාම පද
පලමු පාඩමේදී නාම පද දෙකක් සම්බන්ධ කිරීමේදී නො යන වචනය භාවිතා කරන බව උගත්තෙමු. එහි තවත් අවස්ථා දෙකක් මෙම පාඩමෙන් ඉගෙන ගනිමු.
පලමු නාමපදයෙන් දෙවැනි නාමපදය විස්තර කරන විට මැදට “නො“ යෙදේ.
මෙය පොතකි. කොරෙව හොන් දෙසු. මෙය පරිගණක පිළිබඳ පොතකි. කොරෙව කොන්ප්යූතා නො හොන් දෙසු.
පලමු නාම පදයෙන් දෙවැනි නාම පදයෙහි අයිතිය පිළිබඳ විස්තර කරන විට මැදට “නො“ යෙදේ.
මේක පොතකි කොරෙව හොන් දෙසු. මේ මගේ පොතයි. කොරෙව වතෂි නො හොන් දෙසු.
සමහර අවස්ථාවල පිලිතුරු දීමේදී දෙවැනි නාමපදය ඉවත් වේ.
කොරෙව දරෙනො හොන් දෙසුක? මේ පොත කාගෙද?
සොරෙව වතෂි නො හොන් දෙසු. ඕක මගේ පොත. දෙවැනි නාමපදය වන “හොන්“ ඉවත් කර ඕක මගේ යන අදහසින් සොරෙව වතෂි නො දෙසු ලෙස ප්‍රකාශ කළ හැකිය.
නැත අර්ථයේද භාවිතා කරනු ලැබේ.
කොනො කබන්ව අනතනො දෙසුක? ඊඑ, වතෂි නො ජඅරිමසෙන්
මේ බෑගය ඔයාගෙද, නෑ,මගේ නෙවෙයි.
සෝදෙසුක?
යම් කිසි අලුත් තොරතුරක් ලැබුණු විට එය තේරුම්ගත් බව ඇඟවීමේදී මෙම වචනය භාවිතා කරයි. මෙහි සිංහල තේරුම “එහෙමද?“ යන්නයි.
කොනො කබන් ව අනතනො දෙසුක? මේ බෑගය ඔයාගෙද?
ඊඑ, චිගයිමසු. කතෝසන් නො දෙසු. නෑ, කතෝමහතාගෙ
සෝදෙසුක. එහෙමද?
