 |
දැන් වේලාව කීයද? |
වේලාව ප්‍රකාශ කිරීම
පැය ගණන් ප්‍රකාශ කිරීමේදී අගට “ජි“ යන ප්‍රත්‍ය එකතු කරන අතර, විනාඩි ගණන් ප්‍රකාශ කිරීමේදී අගට “පුන්“ හෝ “ෆුන්“ භාවිතා කරනු ලැබේ.
------ජි
ඉචිජි - වේලාව එකයි
නිජි - වේලාව දෙකයි
සන්ජි -වේලාව තුනයි
යොජි - වේලාව හතරයි
ගොජි - වේලාව පහයි
රොකුජි - වේලාව හයයි
ෂිචිජි - වේලාව හතයි
හචිජි - වේලාව අටයි
කුජි - වේලාව නවයයි
ජූජි - වේලාව දහයයි
ජූඉචිජි - වේලාව එකොළහයි
ජූනිජි -වේලාව දොළහයි
-------පුන්/ෆුන්
ඉප්පුන් - විනාඩි එකයි
නිෆුන් - විනාඩි දෙකයි
සන්පුන් - විනාඩි තුනයි
යොන්ෆුන් - විනාඩි හතරයි
ගොෆුන් - විනාඩි පහයි
රොප්පුන් - විනාඩි හයයි
නනෆුන් - විනාඩි හතයි
හප්පුන් - විනාඩ් අටයි
ක්යූෆුන් - විනාඩි නවයයි
ජුප්පුන් - විනාඩි දහයයි
ජූඉප්පුන් - විනාඩි එකොළහයි
ජූනිෆුන් - විනාඩි දොළහයි
ජූසන්පුන් - විනාඩි දහතුනයි
ජූයොන්ෆුන්- විනාඩි දහහතරයි
ජූගොෆුන් - විනාඩි පහළොවයි
නිජුප්පුන් - විනාඩි විස්සයි
නිජූඉප්පුන් - විනාඩ් විසිඑකයි
නිජූ නිෆුන් - විනාඩි විසිදෙකයි
සන්ජුප්පුන් - විනාඩි තිහයි
සන්ජූඉප්පුන් - විනාඩි තිස්එකයි
යොන්ජුප්පුන්- විනාඩි හතළිහයි
යොන්ජූ ඉප්පුන්- විනාඩි හතළිස් එකයි
ගොජුප්පුන් - විනාඩ් පණහයි
ගොජූඉප්පුන් - විනාඩි පණස් එකයි
වේලාව ප්‍රකාශ කිරීමේදී මුලින් පැයගණන සහ පසුව විනාඩි ගණන පහත ආකෘතියට ප්‍රකාශ කළ යුතුය
--------ජි---------පුන්/ෆුන්දෙසු
ඉචිජි ඉප්පුන් දෙසු - එකයි විනාඩි එකයි
නිජි නිෆුන් දෙසු - දෙකයි විනාඩි දෙකයි
සන්ජි සන්පුන් දෙසු- තුනයි විනාඩි තුනයි
යොජි ජුප්පුන් දෙසු - හතරයි විනාඩි දහයයි
දැන් වේලාව කීයද? - ඉම නන්ජි දෙසුක?
ප්‍රශ්නය ඇසීමේදී ජි ඉදිරියෙන්“නන්“ යන ප්‍රශ්නාර්ථවාචී වචනය එකතු කරනු ලැබේ. විනාඩි සඳහා භාවිතා කරන වචනය වන “පුන් “මුලට “නන්“යෙදීමෙන්ද ප්‍රශ්නය සාදාගත හැකිය.
නන්පුන්? - විනාඩි කීයද?
දැන් වේලාව එකයි විනාඩි පහයි - ඉම ඉචිජි ගොෆුන් දෙසු.
විනාඩි 30 ට සන්ජුප්පුන් හෝ කෙටියෙන් “හන්“යන වචනය භාවිතා කෙරේ.
දැන් වේලාව කීයද? - ඉම නන්ජි දෙසුක?
දැන් වේලාව එක පසුවී විනාඩිි 30 යි - ඉම ඉචිජි සන්ජුප්පුන් දෙසු / ඉම ඉචිජි හන් දෙසු.
ක්‍රියාපද+මසු ආකෘතිය
“මසු‘‘ සමඟ යෙදී ඇති ක්‍රියාපද වාක්‍යයක ක්‍රියාවාචකය ලෙස තටයුතු කරයි
“මසු“ වාක්‍යයක ආචාරශීලි බව ප්‍රකාශ කරයි.
“මසු“ පුරුද්දක් ලෙස කරන ක්‍රියාවන් ප්‍රකාශ කිරීමට යොදාගනී.
“මසු“ අනාගත කාලයෙහි සිදුවන දෙයක් පිළිබඳ ප්‍රකාශ කිරීමේදී භාවිතා කෙරේ.
“මසු“වලින් අවසන් වන ක්‍රියාපද කිහිපයක්
ඉකිමසු - යනවා තබෙමසු - කනවා කිමසු - එනවා
නෙමසු - නිදාගන්නවා හනෂිමසු - කතාකරනවා සුවරිමසු- වාඩිවෙනවා
“මසු“ ආකෘතිය වරනැගීම
මෙය වර්තමාන කාල සහ අතීත කාල ඇත නැත අර්ථයන්හි වර නැගේ.
ඇත නැත
වර්තමාන කාල ----මසු ------මසෙන්
අතීත කාල ----මෂිත ------මසෙන් දෙෂිත
වර්තමාන කාල ඉකිමසු - යනවා ඉකිමසෙන් - යන්නේ නෑ
අතීත කාල ඉකිමෂිත-ගියා ඉකිමසෙන්දෙෂිත-ගියේ නෑ
වර්තමාන කාල තබෙමසු - කනවා තබෙමසෙන් - කන්නෙ නෑ
අතීත කාල තබෙමෂිත-කෑවා තබෙමසෙන්දෙෂිත-කෑවේ නෑ
“මසු“ආකෘතියෙහි අගට“ක“යොදා ප්‍රශ්නාර්ථය සාදාගත හැකිය
ඉකිමසුක? යනවද තබෙමසුක? කනවද නෙමසුක? නිදාගන්නවද?
ඉකිමෂිතක? ගියාද තබෙමෂිතක?කෑවද නෙමෂිතක?නිදාගත්තද
නන්ජිනි නෙමසුක? කීයටද නිදාගන්නෙ - කුජිනි නෙමසු - නවයට නිදාගන්නවා
නන්ජිනි නෙමෂිතක?කීයටද නිදාගත්තෙ - කුජිනි නෙමෂිත - නවයට නිදාගත්තා
නාමපද(කාලය අඟවන)+නි+ක්‍රියාපද
ක්‍රියාවක් සිදු කිරීමේදී කාලය ඇඟවීමක්(වේලාව,සතියේ දවස්,මාසයේ දින) සිදුවේ නම් එම පදයට පසුව“නි“ නිපාත පදය යෙදේ.එහෙත් සති සහ මාස දින සඳහා එය භාවිතා කිරීම අත්‍යවශ්‍ය නොවේ.
--------නි-------මසු.
නන්ජි නි ඔකිමසුක? කීයටද නැගිටින්නෙ?
රොකුජි නි ඔකිමසු. හයට නැගිටිනවා
නිචියෝබි (නි )තෝක්යෝ එ ඉකිමසු. ඉරිදා (ට) තෝක්යෝ වලට යනවා
ඉචිගත්සු (නි )ඉකිමසු. ජනවාරි මාසයේ යනවා
ජූඉචිනිචි (නි) නිහොන් එ කිමෂිත. එකළොස්වෙනිදා ජපානයට ආවා
නාමපද+කරා+නාමපද+මදෙ
-------කරා-----------මදෙ --------සිට---------දක්වා
මෙය හිරඟන වලින් ලිවීමේදී “කර“ වුවත් කථනයේදී “කරා“ ලෙස උච්චාරණය කෙරේ.
“කරා“ යන්නෙන් ආරම්භ කරන වේලාව සහ ස්ථානයත්, “මදෙ“යන්නෙන් අවසන් කරන වේලාව සහ ස්ථානයත් ඇඟවේ.
කුජි කරා රොකුජි මදෙ නෙමසු. නවයේ සිට හය දක්වා නිදාගන්නවා
කුජි කරා ගොජි මදෙ හතරකිමසු. නවයේ සිට පහ දක්වා වැඩකරනවා
සුරිරන්ක කරා නිහොන් මදෙ ඉකිමසු ලංකාවේ සිට ජපානයට යනවා
ගින්කෝ ව කුජි කරා සන්ජි මදෙ දෙසු. බැංකුව නවයේ සිට තුන දක්වා විවෘතව ඇත
කරා සහ මදෙ වෙනවෙනම ද භාවිතා කළ හැක.
ගක්කෝ ව ෂිචිජි කරා දෙසු. පාසැල අටේ සිට ආරම්භ වේ.
ගක්කෝ ව ඉචිජි මදෙ දෙසු. පැසැල එක දක්වා වේ.
ගින්කෝව කුජි කරා දෙසු බැංකුව නවයට ආරම්භ වේ
ගින්කෝව සන්ජි මදෙ දෙසු. බැංකුව තුනට අවසන් වේ.
හිරු යසුමි ව 12 කරා දෙසු දහවල් විවේකය 12 සිට වේ.
නාමපද+තො+නාමපද
සමාන නාමපද දෙකක් එකට සම්බන්ධ කිරීමේදී “තො“ නිපාද පදය භාවිතා වේ.
යසුමිව දොයෝබි තො නිචියෝබි දෙසු. සෙනසුරාදා සහ ඉරිදා නිවාඩු වේ.
වාක්‍යය අග“නෙ“ භාවිතා කිරීම
කියන දේ පිළිබඳ හැඟීමක් ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා වාක්‍යය අගට“නෙ“ භාවිතා කෙරේ. කියන දේ පිළිබඳ අසන්නාගේ එකඟතාවය අපේක්ෂා කිරීම සහ කථකයාගේ කණගාටුව ප්‍රකාශ කිරීම මින් අදහස් වේ.
මයිනිචි ජූ ඉචිජි මදෙ අරුබයිතො දෙසු- සෑම දිනකම එකොළහ දක්වා අර්ධ කාලීන රැකියාවක් කරනවා
තයිහෙන්නේ - ඒක අමාරු වැඩක් නේ.
යම්කිසිවක් පිළිබඳ සහතික කිරීමේදී
A: යමදසන්නො දෙන්ව බන්ගෝ ව 871නො6813දෙසු.
B: 871නො6813නේ
A:යමද මහතාගේ දුරකතන අංකය 871-6813වේ
B: 871-6813,නේ?
.
